In de geschiedenis van de Neuer Deutscher Film (Nieuwe Duitse Film) worden steeds dezelfde gekende namen aangehaald als voorbeelden van het radicale politieke en esthetische verzet in dialoog met sociale bewegingen in West-Duitsland. Filmmakers als Rainer Werner Fassbinder, Werner Herzog, Wim Wenders en Volker Schlöndorff genieten nog steeds alle aandacht in gesprekken over deze periode uit de filmgeschiedenis. De vele esthetisch en sociaal geëngageerde films van vrouwen worden jammerlijk over het hoofd gezien. Films die de traditionele productiemethoden uitdaagden en nog steeds inspiratie bieden bij het maken van politiek geëngageerde films. Films die, zoals blijkt uit bovenstaand citaat van Helga Reidemeister, niet enkel focusten op vergeten onderwerpen, maar er op een directe manier mee aan de slag zijn gegaan. We Have Long Been Silent belicht een handvol films uit het omvangrijke en gevarieerde werk van de vele vrouwelijke filmmakers die in de jaren 70 actief waren in West-Duitsland. Deze selectie vestigt de aandacht op de transformerende kracht van cinema en de essentiële rol van de dialoog over macht, de noodzaak om gemarginaliseerde mensen de ruimte te bieden om hun persoonlijke en politieke strijden onder woorden te brengen.

Bij het samenstellen van dit programma konden vele sleutelfiguren en films niet allemaal opgenomen worden. Onder andere Helke Sander, Helma Sanders-Brahms, Ulrike Öttinger, Mehrangis Montazami-Dabui en Sema Poyraz zijn hier niet aanwezig, het opzet is om te verwijzen naar iets dat groter is en niet te bevatten in de context van enige retrospectieve. De films zijn gekozen omdat ze conversatie inzetten om politieke processen mogelijk te maken. Al deze films geven gemarginaliseerde vrouwen de mogelijkheid om voor zichzelf te spreken en hun eigen ervaringen te delen. De programma’s brengen ook veranderingen in kaart in de manier waarop het filmmedium politiek gebruikt kan worden en hoe de relaties tussen filmer en de gefilmde(n) herbedacht en geherdefinieerd kunnen worden. Ze laten zien hoe de hiërarchieën van het filmmaken ter discussie kunnen worden gesteld.

De films zijn bijzonder gevarieerd qua vorm: werk van filmcollectieven van studenten, dat de focus legt op kennisverruiming, 8mm-films en documentaires gemaakt in samenwerking met hun onderwerpen in kwestie. Er worden uiteenlopende thema’s behandeld, waaronder arbeid, seksuele politiek, geweld tegen vrouwen, immateriële arbeid en de politiek van het huishouden en reproductieve vrijheid. Aan de basis van deze verhalen ligt een diepgaande belangstelling voor dialoog als katalysator voor begrip, empathie en collectieve actie.

De materiële productie van deze films is van cruciaal belang om te begrijpen hoe ze zijn gemaakt en wat er vervolgens verloren is gegaan. Het belang van filmscholen, het merendeel van de films werd binnen die context gemaakt, en Ula Stöckl en Claudia von Alemann begonnen hun carrière aan de universiteit van Ulm, maakten dat er veel vrijheid was voor wat geproduceerd kon worden. Er ontstond een ruimte voor de ontwikkeling van nieuwe werkmethoden die losstonden van de commerciële filmsector.

We Have Long Been Silent werpt een blik op een vrijwel vergeten benadering of vorm van cinema, een manier om films te maken met sociale verandering voor ogen. Een politiek geëngageerd filmmaken, niet alleen op inhoudelijk vlak, maar ook door de condities van productie in vraag te stellen. Zoals de titel van Claudia von Alemanns film suggereert is het zaak om de wereld niet alleen te documenteren, maar ook te veranderen.

Curated by Kristofer Woods

Thanks to Masha Matzke, Julia Milz, Anke Hahn (Deutsche Kinemathek), Maximilien Luc Proctor, Christina Uflacker, Carsten Zimmer (Arsenal Institut für Film- und Video)

Supported by Deutsche Kinemathek
Supported by Sabzian

In June/July 2024, Courtisane and CINEMATEK will present a more extensive version of this program, curated by Kristofer Woods, in Brussels.
www.cinematek.be